1. Πιστοποίηση γλωσσομάθειας Αγγλικών και όχι «πτυχίο»

Είναι όλα τα πτυχία Αγγλικών ίδια? Αυτή είναι μία από τις πλέον συχνές απορίες όταν ενδιαφέρεται κάποιος για την πιστοποίηση του επιπέδου γλωσσομάθειας στα Αγγλικά αλλά και ουσιαστικά κάθε ξένης γλώσσας. Στην χώρα μας από τα πρώτα-πρώτα χρόνια της δεκαετίας του ’80 ξεκινήσαμε μαζικά να μαθαίνουμε Αγγλικά από την παιδική κιόλας ηλικία. Έτσι έγινε ιδιαίτερα διαδεδομένο τα παιδιά να έχουν το Lower όπως το λέγαμε (επίπεδο ικανοποιητικής γλωσσομάθειας, δηλ. B2) ή ακόμη και Proficiency (το ανώτατο επίπεδο, δηλ. C2) πριν καν ολοκληρώσουν την δευτεροβάθμια εκπαίδευση.

Εκτός από το Cambridge που εκείνη την εποχή έδινε την πιστοποίηση, ξεκίνησε αργότερα το Michigan και ακολούθησαν πλήθος φορέων όπως ενδεικτικά η LanguageCert, το LRN,το TiE κ.α. Ανάμεσα σε αυτούς τους οργανισμούς όμως εμφανίζονται και άλλοι φορείς που διατείνονταν ότι δίνουν πτυχίο, δίπλωμα, τίτλο γλωσσομάθειας αλλά δεν είναι σίγουρο ότι αποτελεί ένα αναγνωρισμένο πιστοποιητικό.

Δηλαδή το πρώτο που θα πρέπει να έχουμε όλοι στο μυαλό μας είναι να επιζητούμε μία πιστοποίηση γλωσσομάθειας και όχι άλλους γενικόλογους τίτλους. Ποιο είδος και επίπεδο πιστοποίησης όμως είναι το καταλληλότερο για τον καθένα?

  1. Κοινό Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Αναφοράς για την Γλώσσα Τι είναι, πότε δημιουργήθηκε και γιατί.

Το Συμβούλιο της Ευρώπης δημοσίευσε από τον Νοέμβριο του 2001 το Κοινό Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Αναφοράς για την Γλώσσα (μτφ Common European Framework for Languages – CEFR) προκειμένου να αντιμετωπιστεί -μεταξύ άλλων- και το ασαφές πλαίσιο πιστοποίησης γλωσσομάθειας. Δηλαδή δημιουργήθηκε ένα κοινό πλαίσιο που ορίζει τα διάφορα επίπεδα ολόπλευρης γλωσσομάθειας (ομιλία, γραφή, ανάγνωση και ακουστική κατανόηση). Για παράδειγμα ως κατανόηση ορίζει ότι στο επίπεδο B2 ένα άτομο ‘μπορεί να κατανοεί τις κύριες ιδέες σύνθετων κειμένων τόσο για συγκεκριμένα όσο και για αφηρημένα θέματα, …’ σε σχέση με το επίπεδο C2 όπου το άτομο ‘μπορεί να κατανοεί με ευκολία σχεδόν οτιδήποτε ακούει ή διαβάζει’.

Ως συνέπεια ένας φορέας που θέλει να παρέχει πιστοποιήσεις γλωσσομάθειας οφείλει να δημιουργεί ένα σύστημα αξιολόγησης, δηλαδή εξετάσεις, όπου να εξασφαλίζεται ότι αν επιτύχει ο εξεταζόμενος θα καλύπτει όλα τα ποιοτικά κριτήρια του Κοινού Ευρωπαϊκού Πλαισίου.

Αν λοιπόν ένα παιδί ή ενήλικας έχει λάβει πιστοποίηση επιπέδου B2 ή C2 από τον αναγνωρισμένο φορέα «Χ» τότε είναι κοινά αποδεκτό ότι είναι απόλυτα ισότιμο με το αντίστοιχο πιστοποιητικό του φορέα «Υ».

  1. Αναγνώριση των κριτηρίων μας για την επιλογή του κατάλληλου πιστοποιητικού

Στην αρχή αναφέραμε ότι εδώ και δεκαετίες θεωρείται στην χώρα μας, ουσιαστικά αναγκαία η κατοχή τουλάχιστον ενός πιστοποιητικού γλωσσομάθειας. Αυτό έχει ως συνέπεια να μαθαίνουν τα παιδιά κυρίως Αγγλικά από μικρή ηλικία, σε πολλές περιπτώσεις σε ανώτατο/εξαιρετικό επίπεδο (δηλ. C2). Έτσι, σπάνια κάποιοι αναρωτιούνται πότε χρειάζεται να λάβουν μία πιστοποίηση και σε πιο επίπεδο γλωσσομάθειας.

Για να λάβουμε το κατάλληλο για τις ανάγκες μας πιστοποιητικό χρειάζεται να ξέρουμε για πιο λόγο το θέλουμε. Είναι ίσως πολύ διαφορετικό να θέλουμε μία πιστοποίηση μόνο και μόνο για να συμμετέχουμε σε διαγωνισμό του δημοσίου, από μία πιστοποίηση για να φοιτήσουμε σε αγγλόφωνο πρόγραμμα πανεπιστημίου ή για να εργαστούμε στο εξωτερικό.

Παράδειγμα 1ο: Θέλω να σπουδάσω στο εξωτερικό.

Χρειάζεται κάποιος/α να έχει επιλέξει πρώτα συγκεκριμένο ακαδημαϊκό ίδρυμα ώστε να γνωρίζει τι επίπεδο γλωσσομάθειας απαιτείται για να γίνει δεκτός/η και μάλιστα τι βαθμό πρέπει να έχει επιτύχει στο πιστοποιητικό του. Πολλές φορές το πιστοποιητικό επιπέδου C2 δεν γίνεται δεκτό έστω και αν το λάβαμε με υψηλότατο βαθμό. Υπάρχει λοιπόν ειδική κατηγορία πιστοποιήσεων για τέτοιες περιπτώσεις, με περιορισμένη συνήθως διάρκεια αναγνώρισης (πχ 2-5 ετών) από τους αντίστοιχους φορείς. Τέτοιες πιστοποιήσεις είναι το TOEFL, IELTS, PTE και άλλα (δείτε περισσότερα εδώ και τα προγράμματα διδασκαλίας μας εδώ).

Παράδειγμα 2ο: Θέλω να συμμετέχω σε διαγωνισμό ΑΣΕΠ.

Συχνή ανάγκη για τους ενήλικες είναι να πιστοποιηθούν στα Αγγλικά ώστε να μοριοδοτηθούν αναλόγως σε διαγωνισμό προσλήψεων του δημοσίου. Ο ΑΣΕΠ έχει αναγνωρίσει πλήθος πιστοποιητικών από διάφορους φορείς. Οι απαιτήσεις (η δομή των εξετάσεων) κάποιων φορέων, παρότι παρέχουν ακόμη και το υψηλότερο επίπεδο πιστοποίησης, διαφέρουν πολύ από τους υπόλοιπους. Για παράδειγμα το αναγνωρισμένο Κρατικό Πιστοποιητικό Γλωσσομάθειας (ΚΠγ) που φθάνει έως το επίπεδο C1, δίνει την δυνατότητα να μην κάνει κάποιος listening αν έχει πρόβλημα ακοής ή να μην γράψει έκθεση αν έχει δυσλεξία κλπ.

Συνεπώς ο ενδιαφερόμενος οφείλει να αναζητήσει εκείνο το Κέντρο Ξένων Γλωσσών που μπορεί να τον εξυπηρετήσει για να λάβει την πιστοποίηση επιλογής του. Επειδή χρειάζεται καλή γνώση της δομής των εξετάσεων του «Α» ή «Β» φορέα από το εκάστοτε Κέντρο Ξένων Γλωσσών, συνηθίζεται να έχουν τμήματα για ένα ή δύο, διαφορετικούς φορείς πιστοποίησης.

Παράδειγμα 3ο: Θέλω να έχω ισχυρό βιογραφικό ή να ταξιδέψω/εργαστώ στο εξωτερικό.

Ίσως το πιο διαδεδομένο κίνητρο στην χώρα μας για μία πιστοποίηση αγγλικών είναι η ανταγωνιστικότητα στον εργασιακό χώρο που γίνεται αισθητή από πολύ νεαρή ηλικία. Σε τέτοια περίπτωση η απόκτηση ενός διεθνώς αναγνωρισμένου πιστοποιητικού έχει αξία εφόσον υπάρχει ενδεχόμενο εργασίας στο εξωτερικό.

Παρόλα αυτά χρειάζεται να δοθεί προσοχή σε 2 παραμέτρους. Πρώτον ορισμένοι εργοδότες στο εξωτερικό αναγνωρίζουν συγκεκριμένα πιστοποιητικά, όπως ακριβώς κάνουν και τα ακαδημαϊκά ιδρύματα (ισχύει ότι και στο 1ο Παράδειγμα). Δεύτερον και σημαντικότερο όταν έρθει η ώρα στην εργασία μας να μιλήσουμε και να γράψουμε στα Αγγλικά, έχει σημασία το βάθος που έχουμε μάθει την γλώσσα και όχι ποιος φορέας μας πιστοποίησε.

Μπορούμε συνεπώς να επιλέξουμε για τα παιδιά μας(1)(2) ή τον εαυτό μας οποιονδήποτε αναγνωρισμένο φορέα πιστοποίησης αρκεί  να έχουμε στο μυαλό μας το κίνητρο μας και την ανάγκη που χρειάζεται να ικανοποιήσουμε.

  1. Διδακτική προσέγγιση για ουσιαστικά αποτελέσματα

Εφόσον έχουμε αναγνωρίσει πια είναι η ανάγκη μας για να πάρουμε μία πιστοποίηση γλωσσομάθειας, χρειάζεται να επιλέξουμε και το κατάλληλο Κέντρο Ξένων Γλωσσών. Η διδακτική προσέγγιση κάθε Κέντρου είναι διαφορετική και για να έχει ουσιαστικά, μακροπρόθεσμα αποτελέσματα χρειάζεται να διασφαλίζει ότι ο/η μαθητής/τρια θα μάθει πως να αποδέχεται την γλώσσα, να την εξασκεί μόνος/η και σταδιακά να την αναπτύσσει ανάλογα με τα ενδιαφέροντα του χωρίς την ανάγκη του/της δασκάλου/ας.

Στο Κέντρο μας έχουμε αναπτύξει εκείνη την μέθοδο που βοηθάει να μπουν ισχυρά θεμέλια για τους μαθητές κάθε ηλικίας. Να μιλάνε αποκλειστικά στα Αγγλικά στην διάρκεια του μαθήματος, να αγαπήσουν την γλώσσα και πάνω από όλα να μάθουν τον τρόπο που μόνοι τους θα συνεχίσουν να μαθαίνουν. Δηλαδή αφενός να αποδώσουν οι προσπάθειες τους λαμβάνοντας το πιστοποιητικό γλωσσομάθειας, αφετέρου όταν χρειαστεί να γνωρίζουν πως να χρησιμοποιήσουν την γλώσσα.

*Τα παραπάνω πιστεύουμε ότι ισχύουν, ως τρόπο σκέψης και κριτήρια, για την πιστοποίηση σε κάθε ξένη γλώσσα (τουλάχιστον τις Ευρωπαϊκές που εφαρμόζεται το CERF). Αλλά για λόγους απλότητας του κειμένου επικεντρωθήκαμε στην Αγγλική γλώσσα καθώς είναι και η πλέον δημοφιλής.

Είναι όλα τα πτυχία Αγγλικών ίδια?