Η αξιοποίηση τραγουδιών στην εκπαιδευτική διαδικασία θεωρείται μία νέα μέθοδος. Οι μεγαλύτεροι από εμάς, δεν θα μπορούσαμε να φανταστούμε ποτέ την/τον δασκάλα/ο να μας ζητάει να τραγουδήσουμε κατά την διάρκεια του μαθήματος. Ακόμη και σήμερα όμως αρκετοί ενήλικες είναι καχύποπτοι ή θεωρούν ότι το τραγούδι είναι ένα χαλαρωτικό διάλειμμα ώστε να συνεχίσουν τα παιδιά το μάθημα. Αλλά το τραγούδι είναι το πραγματικό μάθημα. Υπάρχει πλήθος ερευνών, παρουσιάσεων και βίντεο που μπορεί κάποιος να βρει στο διαδίκτυο. Παρακάτω θα αναφέρουμε επιγραμματικά ορισμένα σημεία για να εξηγήσουμε γιατί θέλουμε εμείς να τραγουδάνε οι μικροί μας μαθητές (και οι μεγάλοι αν βρουν το θάρρος). Αξιοποίηση τραγουδιών στην εκπαίδευση

Το τραγούδι ως μέσω για την βιωματική εκμάθηση Αγγλικών

Να αναφέρουμε καταρχάς το προφανές. Η δασκάλα δεν βάζει ένα τραγούδι στην τύχη κατά την διάρκεια του μαθήματος. Αντιθέτως, ανάλογα με το αντικείμενο του μαθήματος αναζητά και επιλέγει εκείνο το τραγούδι που είναι πιο κοντά στον μαθησιακό στόχο. Όταν έρθει η ώρα λοιπόν να ακουστεί το τραγούδι και να το τραγουδήσουν οι μαθητές, η δασκάλα εκμεταλλεύεται αυτόματα την επανάληψη των στίχων, τον ρυθμό της μουσικής, την ροή του λόγου και την αυθεντική χρήση της γλώσσας που έχει το τραγούδι.

Έχει τεκμηριωθεί ότι με το τραγούδι οι μαθητές απορροφούν μεγαλύτερο ποσοστό λεξιλογίου από οποιαδήποτε παραδοσιακή μέθοδο διδασκαλίας(1). Επαναλαμβάνουν τις λέξεις που χρειάζεται να μάθουν αλλά παράλληλα ακούν την γραμματική της γλώσσας. Δεν ακούμε άλλωστε Gangsta Rap στο μάθημα ?? αλλά προσεκτικά επιλεγμένα κομμάτια. Επιπλέον, αν το τραγούδι είναι επίκαιρο ,οι μαθητές πιθανότατα θα το ακούσουν σε διάφορες στιγμές της ημέρας και θα εξασκούνται ασυναίσθητα .

Πολλά παιδιά βλέπουμε να τραγουδούν αγγλικά τραγούδια αυθόρμητα επειδή απλά τους αρέσουν. Δηλαδή τραγουδάνε χωρίς να ξέρουν καλά-καλά τι σημαίνουν οι λέξεις αλλά το κατανοούν από το ευρύτερο περιεχόμενο του τραγουδιού. Αυτό σημαίνει βιωματική μάθηση στην πράξη και όταν εντάσσεται μέσα σε μεθοδευμένη εκπαιδευτική προσέγγιση τα οφέλη για τα παιδιά είναι πολλαπλάσια.

Η μουσική ευεργετεί

Εκτός των παραπάνω η μουσική μέσα στην τάξη μειώνει τις αντιστάσεις των μαθητών, δημιουργεί ευχάριστη ατμόσφαιρα και παρακινεί την συμμετοχή (engagement όπως το λένε). Ο συνδυασμός της μουσικής με τους στίχους ενεργοποιούν και τις δύο πλευρές του εγκεφάλου(2) αυξάνοντας την αποδοτικότητα. Προφανώς χαλαρώνει και ξεκουράζει τον εγκέφαλο και δεν είναι καθόλου τυχαίο που το αξιοποιούν σε σεμινάρια στο πλέον αυστηρό corporate περιβάλλον.

Πλήθος πλεονεκτημάτων (ορισμένα παραδείγματα ακόμη)(3)

  • Οι στίχοι ενός τραγουδιού έχουν συνοχή και αποδίδουν νόημα στις άγνωστες λέξεις. Δηλαδή ο/η μαθητής/τρια μπορεί να καταλάβει την σημασία μιας λέξης από τα συμφραζόμενα και έχει την δυνατότητα να αυξάνει το λεξιλόγιο του/της εκθετικά.
  • Τα τραγούδια μεταφέρουν σημεία των συνηθειών και ίσως πολιτισμού ή κουλτούρας μία αγγλώφωνης χώρας
  • Οι μαθητές πιθανόν αισθάνονται πιο άνετα να τραγουδήσουν ορισμένους στίχους από να μιλήσουν την ξένη γλώσσα και με αυτό αυξάνουν την αυτοπεποίθηση τους.
  • Ο ρυθμός της μουσικής βοηθάει την απομνημόνευση κ.α.

Αντί επιλόγου

Η αξιοποίηση τραγουδιών στην εκπαίδευση είναι κύρια επιλογή για το φροντιστήριο μας. Όσο κανείς αναζητά να μάθει την αξία των τραγουδιών στην εκπαιδευτική διαδικασία τόσο περισσότερο εκπλήσσεται. Τουλάχιστον ανακαλύπτει ότι όλοι λίγο ή πολύ το έχουμε βιώσει και ασυναίσθητα έχουμε μάθει με αυτό τον τρόπο. Όπως είπαμε παραπάνω δεν σκοπεύουμε σε αυτό το άρθρο να εξαντλήσουμε το θέμα. Απλά να δώσουμε λίγα ίσως επιχειρήματα σε γονείς και μαθητές για το μεγάλο κέρδος που ξέρουμε ότι υπάρχει από το τραγούδι μέσα στο μάθημα.

  1. The effect of music on second language vocabulary acquisition: Medina, S.; 1993; FEES National Network for Early Language Learning, 6 (3), 1-8
  2.  Enhancing Acquisition through Music: Lake, R; 2003; Journal of the Imagination for Language Learning (VII)
  3. Why use songs in ELT? tefltunes.com. Article

Αξιοποίηση τραγουδιών στην εκπαίδευση